Kích-Tôn-Sơn bá tước - Monte Cristo - Alexandre Dumas .
TÁC PHẨM .
Bá tước Monte Cristo (tiếng Pháp: Le Comte de Monte-Cristo, phát âm tiếng Việt: Môngtơ-crixtô) là một tiểu thuyết phiêu lưu của Alexandre Dumas cha. Cùng với một tác phẩm khác của ông là Ba chàng lính ngự lâm, tác phẩm thường được xem là tác phẩm văn học nổi tiếng nhất của Dumas. Cuốn sách này đã được viết xong năm 1844. Giống như nhiều tiểu thuyết khác của ông, tiểu thuyết này đã được mở rộng từ cốt truyện do người giúp việc cho nhà văn Auguste Maquet cộng tác.
Câu chuyện xảy ra tại Pháp, Italia, các đảo trong Địa Trung Hải và Levant trong thời kỳ các sự kiện lịch sử trong năm 1815–1838 (ngay trước sự kiện Một trăm ngày dưới sự cai trị của Louis-Philippe của Pháp). Sự sắp đặt lịch sử là yếu tố cơ bản của cuốn sách. Câu chuyện chủ yếu liên quan đến các chủ đề công lý, sự báo thù, lòng từ bi, và lòng khoan dung, và được kể theo phong cách một câu chuyện phiêu lưu. Dumas lấy ý tưởng cho cuốn Bá tước Monte Cristo từ một câu chuyện thật mà ông tìm thấy trong một quyển hồi ký của một người đàn ông có tên Jacques Peuchet. Peuchet thuật lại câu chuyện của một người thợ đóng giày có tên Pierre Picaud, một người sống ở Paris năm 1807. Picaud đã hứa hôn với một người phụ nữ giàu có, nhưng bốn người bạn ghen ghét đã vu khống tố cáo ông làm gián điệp cho Anh. Ông đã bị tống vào ngục trong 7 năm. Trong thời gian ở tù, một người bạn tù lúc hấp hối đã tiết lộ cho ông một kho báu được giấu ở Milano. Khi Picaud được thả năm 1814, ông đã lấy được kho báu, trở về với một tên gọi khác và đến Paris và sống ở đó 10 năm và đã trả thù thành công đám bạn cũ đã vu khống kia. Nhưng sau khi trả thù được người cuối cùng đã vu khống mình, ông chợt nhận ra rằng trả thù sẽ chẳng có gì là tốt đẹp sau khi trả thù.
Nội dung
Câu chuyện bắt đầu với việc chiếc tàu Pharaon của hãng buôn Morrel cập cảng Marseille, người điều khiển con tàu là Edmond Dantès, một thanh niên 18 tuổi và là thuyền phó của tàu. Trong chuyến đi lần này, thuyền trưởng tàu là Leclère bị bệnh qua đời, trước khi mất, ông đã đưa cho Dantès một bức thư và dặn anh phải trao tận tay cho Napoléon Bonaparte lúc này đang ở đảo Elba. Dantès đã làm theo lời ông và sau đó Napoléon lại bảo anh trao một bức thư cho ngài Noitier ở Paris. Lúc trở về Marseille, Edmond được ông Morrel thăng chức thuyền trưởng, Edmond xin phép nghỉ 2 tuần để đi Paris trao bức thư và sau đó tổ chức lễ cưới với cô Mercédès xinh đẹp.
Danglars, một tên kế toán của tàu Pharaon, luôn ghen ghét Dantès, đã lập ra một kế hoạch để hãm hại anh. Hắn mời Fernand Mondego, anh họ của Mercédès, một người say mê nàng nhưng không được đáp lại, cùng với Caderousse, hàng xóm của Edmond đi uống rượu. Danglars viết một bức thư nặc danh tố giác Edmond cấu kết với Napoleon rồi xui Fernand gửi lên chính quyền.
Edmond bị bắt ngay trong lễ cưới. Người hỏi cung anh là phó biện lý Villefort. Lúc đầu, nhìn vẻ mặt lương thiện của Edmond, hắn định tha cho anh, nhưng khi thấy tên Noitier trên bức thư, hắn rất bàng hoàng và vội vàng đốt bức thư, sau đó hắn cho giam Edmond vào nhà tù If.Ở đây, Edmond may mắn gặp được cha Pharia-một người thông thái.Cha đã truyền cho chàng những kiến thức lịch sử, vật lý, ngoại ngữ và đặc biệt hơn cả là bí mật về kho báu.
Sau khi cha Pharia qua đời, Edmond đã vượt ngục thành công và sở hữu một số của cải khổng lồ.Ông bí mật đổi tên thành bá tước Monte Cristo và thâm nhập vào giới thượng lưu Paris.Bá tước đã lần lượt trả ơn những người đã giúp đỡ và trừng phạt thích đáng những kẻ tâm địa xấu xa đã từng hại mình.Bá tước Monte Cristo là câu chuyện thể hiện sâu sắc quy luật nhân quả ở đời:Ở hiền gặp lành, ác giả ác báo.
Phim và TV
1914 : Le Comte de Monte-Cristo được dựng thành phim bởi André Ponctal
1928 : "Monte Cristo" được dựng thành phim bởi Henri Fescourt cùng với Jean Angelo, Lil Dagover, Gaston Modot, Mary Glory, Pierre Batcheff, Jean Toulout.
1934 : "Le Comte de Monte-Cristo" được dựng thành phim bởi Rowland V. Lee cùng với Robert Donat dans le rôle d'Edmond Dantès.
1943 : Le Comte de Monte-Cristo, được dựng thành phim bởi Robert Vernay, cùng với Pierre Richard-Willm, Michèle Alfa, Aimé Clariond, Marcel Herrand, Lise Delamare, Henri Bosc
1948 : Le Secret de Monte Cristo được dựng thành phim bởi Albert Valentin
1955 : Le Comte de Monte-Cristo, được dựng thành phim bởi Robert Vernay, cùng với Jean Marais, Lia Amada, Roger Pigaut, Jacques Castelot, Paolo Stoppa, Jean-Pierre Mocky
1961 : Le Comte de Monte-Cristo, được dựng thành phim bởi Claude Autant-Lara, cùng với Louis Jourdan, Yvonne Furneaux, Pierre Mondy, Bernard Dhéran, Claudine Coster, Yves Rénier, Mary Marquet
1968 : Sous le signe de Monte-Cristo, được dựng thành phim bởi André Hunebelle, cùng với Paul Barge, Claude Jade, Anny Duperey, Pierre Brasseur, Michel Auclair, Raymond Pellegrin
2002 : La Vengeance de Monte-Cristo, được dựng thành phim bởi Kevin Reynolds, cùng với Jim Caviezel, Guy Pearce, Dagmara Dominczyk, Richard Harris
1934: Count of Monte Cristo, directed by Rowland V. Lee
1940: The Son of Monte Cristo, directed by Rowland V. Lee
1946: The Return of Monte Christo, directed by Henry Levin
1975: Count of Monte Cristo, directed by David Greene
1998: The Count of Monte Cristo, television serial starring Gérard Depardieu
2002: Count of Monte Cristo, directed by Kevin Reynolds
Tác phẩm phỏng theo (sách)
1853 " A Mão do finado" Alfredo Hogan
1881: The Son of Monte Cristo, Jules Lermina
1869: The Countess of Monte Cristo, Jean Charles Du Boys, also 1934 và 1948
1946 The Wife of Monte Cristo
Kịch nói và nhạc kịch[sửa | sửa mã nguồn]
2000 Monte Cristo by Karel Svoboda (music) and Zdenek Borovec (lyrics), Prague
2003 The Count of Monte Cristo (Граф Монте-Кристо) by Alexandr Tumencev and Tatyana Ziryanova
2006 Monte Cristo - The musical by Jon Smith và Leon Parris
2008 Monte-Cristo by Roman Ignatyev (composer) and Yuli Kim (lyrics), Moscow
2009 The Count of Monte Cristo by Frank Wildhorn
2009 The Count of Monte Cristo, by Ido Ricklin
2010 The Count of Monte Cristo, Rock Opera by Pete Sneddon
Trên đài phát thanh
1938 - Orson Welles và the Mercury Theatre on the Air players (radio).
1939 - Orson Welles with Agnes Moorehead at Campbell Playhouse (radio)
1939 - Robert Montgomery on the Lux Radio Theater (radio)
1947 - Carleton Young (radio series)
1960s - Paul Daneman for Tale Spinners For Children series (LP) UAC 11044
1961 - Louis Jourdan for Caedmon Records (LP)
1987 - Andrew Sachs on BBC Radio
TÁC GIẢ .
Alexandre Dumas (24 tháng 7 năm 1802 – 5 tháng 12 năm 1870), còn được gọi Alexandre Dumas cha để phân biệt với con trai ông, ông là một nhà văn Pháp nổi tiếng. Những tác phẩm tiểu thuyết nổi tiếng của ông như là Ba chàng lính ngự lâm, Bá tước Monte Cristo giành được sự hâm mộ của độc giả khắp thế giới từ hơn một thế kỷ nay.
Alexandre Dumas sinh tại Villers-Cotterêts (Aisne). Ông là con trai của Tướng Dumas, vị tướng trong cuộc cách mạng Thomas Alexandre Davy de La Pailleterie. Cha Dumas chết khi Dumas mới được ba tuổi rưỡi, ông lớn lên với sự chăm sóc và giáo dục của mẹ. Dumas học hành chểnh mảng, khi học xong ông làm thư ký cho một phòng công chứng, và bắt đầu viết những vở kịch đầu tiên cùng với một người bạn, Tử tước Adolphe Ribbing de Leuven. Nhưng những tác phẩm đầu tay đó thất bại.
Năm 1823, nhờ viết chữ đẹp, ông được tới làm việc cho Tử tước Orléans với công việc giao gửi hàng ở Paris. Dumas tiếp tục viết kịch và cuối cùng cũng tìm được thành công với vở diễn Henri III và triều đình tại nhà hát Comédie-Française, công diễn lần đầu ngày 10 tháng 2 1829. Sự nghiệp văn chương của ông tiếp tục thành công, đặc biệt trong hai thể loại ông ưa thích: kịch và tiểu thuyết lịch sử.
Alexandre Dumas là một nhà văn có sức sáng tác mạnh mẽ. Ông để lại khoảng 250 tác phẩm, gồm 100 là tiểu thuyết, số còn lại là 91 vở kịch, rồi bút ký, phóng sự, hồi ký. Dumas có cả một đội ngũ cộng sự, đặc biệt là Auguste Maquet, người góp phần vào nhiều thành công của Dumas. Trong những tiểu thuyết của ông, nổi tiếng hơn cả là Ba chàng lính ngự lâm, còn được dịch Ba chàng ngự lâm pháo thủ (Trois Mousquetaires) và Bá tước Monte Cristo (Le Comte de Monte-Cristo) năm 1844.
Đương thời, Dumas bị chê trách là người ham ăn, ham chơi. Ông thường xuyên thết đãi thịnh soạn bạn bè, người thân, công chúng hâm mộ, với những bữa tiệc sang trọng khiến ngay cả Paris cũng loá mắt, trầm trồ. Ông còn để lại một công trình đặc biệt, cuốn Đại từ điển ăn uống, mà ông muốn được hậu thế coi là đỉnh cao sự nghiệp văn chương của mình. Trong đời mình Dumas kiếm được 18 triệu franc vàng, song ông luôn luôn nợ nần, nhiều lần trốn nợ, thậm chí ra nước ngoài, những năm cuối đời, phải đến tá túc ở nhà con.
Dumas nức tiếng là người thay nhân tình như thay áo. Quả thật, ông cưới vợ chỉ một lần, gia đình này tan vỡ rất nhanh. Ông dan díu với 25 người đàn bà, có nhiều con hoang, mỗi con của một mẹ. Chỉ 3 con được công khai, trong đó con trai, cũng tên Alexandre Dumas, thường được gọi Alexandre Dumas con, trở nên một nhà văn lừng danh. Con gái thứ hai thì cuộc đời lỡ làng, con gái út – mà mẹ cô trẻ hơn Dumas đến gần 40 tuổi – thì chết cô đơn năm 1936 ở một làng quê trong nghèo khổ và không được ai biết đến là con gái cưng của một trong những vĩ nhân của nước Pháp. Mãi gần đây, người ta mới vỡ lẽ rằng Dumas đến với nhiều phụ nữ là do thương họ. Ông đồng thời chu cấp tiền nong đầy đủ cho vài người.
Dumas là người hết sức quý trọng tình bạn. Trừ Balzac và Musset, các nhà văn cùng thời đều chơi với ông, thân nhất là Victor Hugo, người đã đánh giá chính xác vai trò của ông ngay khi ông qua đời. Hugo viết: "Trong thế kỷ này, không ai được dân chúng yêu mến sâu rộng và thắm thiết bằng Alexandre Dumas. Các thành công của ông đều tầm cỡ hơn thành công nói chung nhiều. Đó là những đại thắng lợi. Đó là những ngọn đèn pha". Ông cũng là người đại lượng, năm 1831, do ghen tức với thành công của vở Antony của ông, Hugo cho người viết báo chê bai. Hai người giận nhau. Song năm 1834, ông chủ động giảng hoà.
Để hoàn toàn chủ động trong hoạt động sân khấu, ông bỏ ra một món tiền lớn để xây dựng Nhà hát kịch lịch sử của riêng ông. Khán giả rất nồng nhiệt, song không bù đắp nổi chi phí bỏ ra, nên cuối cùng nhà hát đóng cửa. Từ năm 1848, ông đã ra tờ báo đầu tiên. Sau đó, ông còn ra nhiều tờ báo nữa. Nhưng do quản lý kém, bị kiểm duyệt gây khó dễ, các tờ báo ấy tồn tại không bền, và ngốn của ông rất nhiều công sức và tiền bạc.
Ông cũng hai lần ứng cử vào Nghị viện đều thất bại, ứng cử vào Hội quốc ước thì chỉ được 261 phiếu, trong khi các đối thủ được 220.000, rồi phải sang Bỉ lưu vong năm 1851, sau cuộc đảo chính của Napoléon III.
Ông mất năm 1870 ở Puys, vùng Dieppe. Thi hài của ông được chuyển về Điện Panthéon năm 2002, bất chấp ý nguyện cuối đời của ông: "trở về bóng đêm của tương lai cùng nơi tôi ra đời" (rentrer dans la nuit de l'avenir au même endroit que je suis sorti de la vie du passé), "nơi một nghĩa địa đẹp (Villers-Cotterêts) trong mùi hoa của rào quanh..." (dans ce charmant cimetière qui a bien plus l'air d'un enclos de fleurs où faire jouer les enfants que d'un champ funèbre à faire coucher les cadavres)
Tác phẩm
Kịch
La chasse et l’amour, 1825
La noce et l’enterrement, 1826
Henri III et sa cour, 1829
Christine, ou Stockholm, Fontainebleau et Rome, 1830
Napoléon Bonaparte, ou trente ans de l’histoire de France, 1831
Antony, 1831
Charles VII chez ses grands vassaux, 1831
Teresa, 1831
La Tour de Nesle, 1832
Kean, 1836
Caligula, 1837
Mademoiselle de Belle-Isle, 1837
Des Demoiselles de Saint-Cyr, 1843
La jeunesse de louis XIV, 1854
Tiểu thuyết
Souvenirs d’Anthony, 1835
Chroniques de France Isabel de Bavière, 1835
La salle d’armes, 1838
Le capitaine Paul, 1838
Le capitaine Pamphile, 1839
Crimes célèbres, 1839-1841
Napoléon, 1840
Othon L’archer, 1840
Les Stuarts, 1840
Maître Adam Le calabrais, 1840
Les aventures de John Davys, 1840
Le maître d’armes, 1840-1841
Praxède, 1841
Nouvelles Impressions de Voyage (Midi de la France), 1841
Excursions sur les bords du Rhin, 1841
Souvenirs de voyage - Une année à Florence , 1841
Jehanne la pucelle 1429-1431, 1842
Le speronare, 1842
Le capitaine arena, 1842
Le Chevalier d'Harmental, 1842. Tiểu thuyết thành công đầu tiên.
Le Corricolo, 1843
Filles, lorettes et courtisanes, 1843
Georges, 1843
Sylvandire, 1844
Fernande, 1844
Les trois mousquetaires, 1844
Le château d’Eppstein, 1844
Cécile, 1844
Gabriel Lambert, 1844
Louis XIV et son siècle, 1844
Vingt ans après, 1845
La Guerre des Femmes (Những quận chúa nổi loạn), 1845
Bá tước Monte Cristo, 1845 – 1846
Une fille du régent, 1845
La Reine Margot (Hoàng hậu Mác gô), 1845
Les Médicis, 1845
Les frères corses, 1845
Le chevalier de Maison-Rouge, 1845-1846
La Dame de Monsoreau, 1846
Le bâtard de Mauléon, 1846
Joseph Balsamo, 1846, inspiré de la vie de Giuseppe Balsamo
Les deux Diane, 1846
Impressions de voyage, De Paris à Cadix, 1847
Les Quarante-cinq, 1847
Le Vicomte de Bragelonne (Cái chết của ba người lính ngự lâm), 1848
Les mille et un fantômes, 1849
Le Collier de la reine, inspiré de l'affaire du collier de la reine 1849
La femme au collier de velours, 1850
La Tulipe noire, (Hoa Tuy líp đen), 1850
Le trou de l’enfer, 1850
La colombe, 1850
Le Drame de Quatre Vingt Treize, 1851
Impression de voyage (en Suisse), 1851
Ange Pitou, 1851
Olympe de Clèves, 1851
La comtesse de Charny, 1853
Le pasteur d’Ashbourne, 1853
Isaac Laquedem, 1853
Les drames de la mer, 1853
Ingénue, 1853
La jeunesse de Pierrot, 1854
El salteador, 1855
Une vie d’artiste, 1854
Catherine Blum, 1854
Saphir, 1854
Vie et Aventures de la princesse de Monaco, 1854
Les Mohicans de Paris, 1854-1855
Souvenirs de 1830 à 1842, 1854
La dernière année de Marie Dorval, 1855
Marie Giovanni, journal d’une parisienne, 1855
Le page du duc de Savoir, 1855
Les grands hommes en robe de chambre, César, Henri IV, Richelieu, 1855 –1856
Madame du Deffand, 1856
Les compagnons de Jéhu, 1856
L’homme aux contes, 1857
Charles le Téméraire, 1857
Le meneur de loups, 1857
La dame de volupté, 1857
Les louves de Machecoul, 1858
De Paris à Astrakan, 1859
Jane, 1859
Histoire d’un cabanon et d’un chalet, 1859
La maison de glace, 1860
La route de Varennes, 1860
Mémoires de Garibaldi, 1860
Une aventure d’amour, 1860
Le père Gigogne, contes pour les enfants, 1860
La marquise d’Escoman, 1860
Une nuit à Florence sous Alexandre de Médicis, 1861
Les morts vont vite, 1861
Bric à Brac, 1861
La princesse Flora, 1863
La San-Felice, 1863
La boule de neige, 1863
Les Blancs et les Bleus1867
Les hommes de fer, 1867
La terreur prussienne, souvenirs dramatiques, 1868
Xuất bản sau khi ông qua đời
Le grand dictionnaire de cuisine, 1871
Création et rédemption, 1863
La fille du marquis, 1863
Le prince des Voleurs, 1863
Robin Hood le proscrit, 1863
L’île de feu, 1863
Le Chevalier de Sainte-Hermine. Tiểu thuyết cuối cùng của ông, xuất bản ban đầu dưới dạng bản thảo vào năm 1869, mới được tìm lại ở Thư viện Quốc gia Pháp và xuất bản lần đầu tiên dưới dạng tác phẩm hoàn chỉnh năm 2005.
Bản tiếng Anh .
http://www.gutenberg.org/files/1184/1184-h/1184-h.htm#linkC2HCH0117
http://www.gutenberg.org/ebooks/1184
-------------------------------------------------------------------------------------------
Hướng Chân Thiện Mỹ
Độc lập tư duy
Hoài nghi hợp lý
Tự do sáng tạo .