Giải toán trực tuyến W | A




Vẽ đồ thị trong Oxyz plot3D(f(x,y),x=..,y=..)
Vẽ đồ thị trong Oxy plot(f(x),x=..,y=..)
Đạo hàm derivative(f(x))
Tích phân Integrate(f(x))


Giải toán trực tuyến W|A

MW

Thứ Sáu, 29 tháng 11, 2013

PHỤC SINH - LEON TOLSTOY .

PHỤC SINH - LEON TOLSTOY .



Danh mục những cuốn sách hay  nhất mọi thời đại theo  http://bookplus.vn/

1.Kinh Thánh (Phần đầu của Cựu ước - để hiểu về sự hình thành thế giới, và một trong bốn kinh Phúc Âm, the gospel, của Tân ước – về cuộc đời chúa Jesus). Có thể tìm mua bản tiếng Việt ở các nhà thờ.

2. Một cuốn Lịch sử thế giới, đủ cả cổ đại, trung đại, cận đại và hiện đại, đặc biệt phần cổ đại để hiểu các nền văn minh Ai Cập, Lưỡng Hà, Trung Quốc và Hy Lạp. Một cuốn sử Việt Nam. Có thể đọc Viêt Nam Lược Sử của Trần Trong Kim, hiện có bán ngoài hiệu sách..

3. Những nền văn minh thế giới, NXB Văn Hóa, 1999.

4. Tân Bách khoa Toàn thư dành cho tuổi trẻ, NXB Lao Động, cuốn sách giải đáp ngắn gọn hầu như tất cả các câu hỏi về thiên nhiên, xã hội, văn hóa…

5. Thần thoại Hy Lạp (nếu có thời gian đọc thêm Iliat va Ôđixê của Homer). Không đọc cuốn này và Kinh Thánh, không thể hiểu đầy đủ nghệ thuật phương Tây.

6. Nghìn lẻ một đêm, truyện cổ tích Arập.

7. Truyện cổ tích Anderson, Đan Mạch. (Hai cuốn này rất cần để phát triển trí tưởng tượng).

8. Đôn Kihôtê của Cervantes, Tây Ban Nha, tác phẩm được xem là hay nhất xưa nay của nhân loại.

9. Kịch Sêcxpia, những vở bi kịch vĩ đại như Hamlet, Otello, Romeo and Juliet, King Lear, Marbet …

10. Kinh Thư, của Khổng Tử. Cuốn này đọc từ từ, nghiền ngẫm và chiêm nghiệm, đặc biệt phần Trung Dung.

11. Chiến tranh và Hòa Bình, Tônxtôi, Nga.

12. Những người khốn khổ, Victo Huygô, Pháp.

13. Thằng ngốc (Gã khờ), của Đôxtôiepxki, Nga. Nên đọc thêm Tội ác và Trừng phạt.

14. Truyện ngắn Sêkhốp, Nga.

15. Truyện ngắn Môpaxăng, Pháp.

16. Truyện vừa Stefan Zweig, Áo.

27. Ơgêni Grăngđê, Banzăc, Pháp.

18. Cuốn theo chiều gió, Margaret Michel, Mỹ.

19. David Coperfield, hoặc Oliver Twist, Đickenx, Anh.

20. Hội chợ phù hoa, Thackeray, Anh.

21. Jên Erơ, Charlotte Bronte, Anh.

22. Đồi gió hú, Emily Bronte, Anh.

23. Thơ tình thế giới chọn lọc, (Triệu bông hồng) bản dịch Thái Bá Tân).

24. Evghêni Onêgin, tiểu thuyết thơ và truyện vừa của Puskin, Nga,

25. Liêu trai chí dị, truyện ma Bồ Tùng Linh, Trung Quốc.

26. Sử ký Tư Mã Thiên, Trung Quốc.

27. Tiềng rền của núi, hoặc Xứ tuyết, Kawabata, Nhật Bản.

28. Bố già, Mario Puzzô, Mỹ.

29. Truyện ngắn Pirandelo, Italia.

30. Tiếng chim hót trong bụi mận gai (Tiếng Anh: The thorn bird, phim Trở về Eden), Australia.

31. Ba chàng ngự lâm pháo thủ, A. Dumas, Pháp. (Có thể thay bằng Bá tước Mont Cristo của cùng tác giả).

32. Madam Bovary, Flaubert, Pháp.

33. Mối tình đầu, Turgenev, Nga.

34. Bình minh mưa, truyện ngắn, và Bông hồng vàng của Pauxtôpxki, Nga.

35. Truyện ngắn Ivan Bunin, Nga.

36. Tiếng gọi nơi hoang dã, và các truyện ngắn của Jack London, Mỹ.

37. Tom Sawyer của M. Twain, Mỹ.

38. Không gia đình, Hecto Malô, Pháp.

39. Hoàng tử nhỏ, Saint Exuynbery, Pháp.

40. Bác sĩ Jivagô, (Vĩnh biệt tình em) B. Pasternac, Nga.

41. Nghệ nhân và Margareta, của Bungacôp, Nga.

42. Người anh hùng thời đại, Lecmôntôp, Nga.

43. Harry Potter. Có thể thay cuốn này bằng cuốn Truyện trinh thám Sherlock Holmes.

44. Truyện ngắn Andre Mauroir, Pháp.

45. Truyện ngắn O. Henry, Mỹ.

46. Hồng lâu mộng, Tào Tuyết Cần, Trung Quốc.

47. Một cuốn thể loại tiểu sử, như Tiểu sử Napôlêông

48. Phục sinh, tiểu thuyết của Tônxtôi.

49. Truyện ngắn Somerset Maugham, Anh.

50. Nhà thờ Đức Bà Paris của Victor Hugo.



XEM TẬP 1 .






XEM TẬP 2 .





XEM TẬP 3




*  GIAI THOẠI VỀ VĂN HÀO  LEON TOLSTOY .

Khoảng thời gian từ năm 1878 đến năm 1881, đại văn hào Nga Tolstoy vào tuổi ngũ thập, và trong ông diễn ra một biến chuyển lớn lao về tư tưởng. Ông phê phán quyết liệt giai cấp quý tộc và chán ngán cuộc sống giàu sang trong gia đình, nhất là người vợ ích kỷ chỉ vì tiền tài và lợi lộc mà liên tục quấy rầy ông.
Từ đấy, Tolstoy sống một cuộc đời giản dị, và bỏ những thói quen của cuộc sống phong lưu và mọi thứ do người khác cung phụng. Mỗi buổi sáng ông thức dậy thật sớm tự thu dọn giường chiếu, quét dọn, lau bàn ghế trong phòng rồi ra giếng kéo nước, bổ củi, tự khâu giày và làm những việc lặt vặt khác như một người nông dân bình thường.
Năm 1881, khi dọn về Matxcơva, tận mắt thấy cảnh sống của dân nghèo ở đô thị, Tolstoy càng thêm đau lòng. Ông thường một mình cưỡi ngựa về miền quê và đi bộ dưới những con đường làng thơ mộng. Đôi khi ông cùng cắt cỏ và giúp những người nông phu nhiều giờ liền. Hình ảnh này đã được họa sĩ Repin vẽ lại và trở thành bức tranh không thể phai mờ trong lòng dân tộc Nga.
Điều mà Tolstoy ân hận nhất là đã bỏ ra số tiền nhuận bút quá lớn của mình để mua thêm rất nhiều ruộng đất và mở mang trại ấp, khuếch trương sản nghiệp của gia đình mình. Cuộc cách mạng bản thân trước hết phải chạy trốn cảnh xa hoa phù phiếm mà ông hưởng thụ xưa nay.
Tolstoy quyết định giao tất cả công việc kinh tế trong gia đình cho bà vợ quản lý. Năm 1881 khi ông bàn với vợ về ý định của mình là sẽ đăng bản tuyên bố từ bỏ bản quyền tác giả những tác phẩm viết sau năm 1881, hai ông bà đã cãi nhau khá quyết liệt. Động đến quyền sở hữu bà vợ giãy nảy lên, ôm mặt khóc và dọa sẽ tự vẫn.
Bi kịch gia đình ngày càng tăng, cuối năm 1885, Tolstoy vừa khóc vừa nói với vợ: “Tôi muốn ly dị bà. Sống như thế này không thể chịu nổi…”. Mấy cô con gái mỗi người mỗi cách bênh vực ông. Đám con trai phần lớn hùa theo mẹ. Tháng 1/1891, Tolstoy quyết định chia hết gia tài, trại ấp và 5.000 mẫu đất cho vợ và các con (6 trai, 3 gái).
Sau này ông thú nhận: “Việc chia gia tài đó đã gián tiếp khuyến khích lũ con làm những điều ác vô cùng lớn lao, vì đã biến chúng thành những địa chủ trực tiếp bóc lột dân nghèo”.
Chính quyền Sa hoàng không ưa và luôn luôn để ý theo dõi ông, thậm chí còn cho một cảnh sát có vũ khí đặc trách lảng vảng quanh nhà riêng của ông. Đã thế, tháng 4/1891, bà vợ ác nghiệt của ông lại dám vào xin yết kiến Sa hoàng và đề nghị nhà vua đích thân kiểm duyệt các tác phẩm của chồng mình.
Năm 1898, Tolstoy ký hợp đồng với nhà xuất bản Niva nhận trước số tiền 120.000 rúp để viết tác phẩm Phục sinh, số tiền này ông giúp hết cho các tín đồ giáo phái Dukhoboru di cư ra nước ngoài. Trong tiểu thuyết này, ông cực lực lên án chế độ thối nát Nga hoàng và giáo hội Chính thống Nga. Đó là cái cớ trực tiếp để ngày 22 /2/1901 giáo hội Nga khai trừ Tolstoy và coi ông là một kẻ “tà đạo”.
Một điều làm cho Tolstoy đau khổ không ít là năm đứa con trai của ông (đứa thứ sáu đã chết). Cậu anh cả Xecgay sống cuộc đời viên chức bình thường, không đồng ý quan điểm của bố, cho rằng bố “cầu an” không chấp nhận “gánh nặng” của cuộc sống. Cậu thứ hai Ilya thì suốt ngày săn bắn, có khi bắn cả những con chó của dân nuôi trong làng và ăn chơi trác táng mà không kể gì đến nền nếp gia giáo. Cậu thứ ba Leo cũng bắt đầu tập tễnh viết văn, nhưng viết không ra gì, lại toàn những chuyện lẩm cẩm chống lại bố. Leo ghen ghét tiếng tăm vang dội của cha, thậm chí thù ghét người đã đặt cho y cái tên đầy mỉa mai là “hổ con còn bú mẹ”. Cậu thứ tư Andrey tòng quân rồi xảy ra chiến tranh giữa Nga và Đức, sau đó giải ngũ vì bị ngựa đá trọng thương ở Tula. Anh này đã có 6 mặt con, sau đó đâm ra cờ bạc. Sự nghiệp của cậu con thứ năm Mia cũng không ra gì…
Riêng việc lập bản di chúc cũng đã làm cho đại văn hào khổ tâm không ít. Bản di chúc ông viết vào năm 1902 khi ông ốm nặng phải nằm điều trị tại Crưm, ủy quyền cho cô gái cưng Marya lo liệu mọi việc. Điều đó dẫn đến việc cãi vã quyết liệt giữa cô và mẹ. Sau đó một bản di chúc khác được viết sau lưng bà vợ tại trang trại ở Crêsinô cũng không thành. Cuối cùng bản di chúc ký ngày 22/7/1910 trong khu rừng sâu hoang vắng ở Yasnaya Polyana, di chúc trao quyền thừa kế cho cô con gái Alexandra, lại gây sự phản ứng dữ dội của bà vợ. Bà đe dọa nếu không hủy bỏ di chúc bà sẽ tự tử. Người con trai thứ ba cũng đứng về phe mẹ cho rằng Tolstoy quá già yếu và mất trí. Leo quát tháo cha như một đứa trẻ nít, còn bà Sonya dọa dẫm bằng cách gí khẩu súng đồ chơi vào cổ vờ tự sát.
Từ đầu tháng 10/1910, Tolstoy đã thấy cảnh sống gia đình quá bi thảm ngột ngạt: “Tôi thấy đau khổ khủng khiếp và nghĩ cách ra đi…”.
Đêm đêm bà vợ tham lam của ông mò mẫm đi tìm bản di chúc và quyển nhật ký của ông. Khoảng nửa đêm 27/10/1910, qua khe cửa, Tolstoy nhìn thấy bà vợ lục lọi trong phòng làm vệc của mình. Hành động và cử chỉ này làm cho ông vô cùng ghê tởm và phẫn nộ… Ba giờ sáng ngày 28/10, Tolstoy mặc áo khoác, xỏ chân không vào giày vải đến đánh thức bác sĩ riêng và là người bạn của mình là Dusen Makoevitski cùng mình bỏ nhà đi.
Tolstoy đóng tất cả các cửa thông sang phòng ngủ của vợ, rón rén đánh thức gã xà ích chuẩn bị xe ngựa. Năm giờ sáng hôm ấy, Tolstoy ra khỏi trang trại, lúc đi ông chỉ bỏ vào trong túi 39 rúp. Con gái ông Xasa biết được dúi thêm cho ông Makoevitski thêm 300 rúp nữa. Hai ông già lên sân ga Sêkinô. Bốn giờ chiều ngày hôm sau hai ông đã tới thị trấn Côdenxcơ và tìm đến một tu viện đèo heo hút gió cách đó 5 km.
Khi thức dậy tìm kiếm khắp nơi không thấy chồng đâu, bà Sonya sau khi đọc bức thư chồng để lại chạy rất nhanh ra cửa. Bức thư của Leo Tolstoy viết như sau:
“Việc tôi ra đi đã làm cho bà phiền lòng. Tôi lấy làm tiếc vì chuyện đó, nhưng mong bà hiểu cho rằng tôi không thể làm cách nào khác được. Tình trạng ở trong nhà này đang và đã trở thành không thể chịu đựng nổi, ngoài những chuyện tồi tệ, tôi không thể nào sống trong hoàn cảnh xa hoa như tôi từng sống. Nay tôi làm cái điều mà các ông già ở tuổi tôi thường làm, rời bỏ cuộc đời thế tục để sống nốt những ngày cuối cùng của đời mình ở nơi ẩn dật tĩnh mịch… Ngày 28/10. Ký tên”.
Sau khi đề ngày tháng ký tên, ông viết thêm: “Tôi giao cho Xasa việc thu thập các tác phẩm và bản thảo rồi gửi đến cho tôi”.
Chạy theo bà Sonya còn có cô thư ký trẻ của Tolstoy, bác đầu bếp và cô gái Alexandra. Ra đến ao lớn ở cổng, bà Sonya trượt chân té xuống cầu ao ướt như chuột lội. Mọi người xúm lại vớt bà đem vào nhà. Bà ra lệnh cho mọi người phải đi tìm cho ra ông chồng bằng bất cứ giá nào. Trong lúc đó ở Tu viện Ơpchina, Tolstoy viết một bức thư gửi về cho vợ: “Cuộc gặp gỡ của chúng ta và hơn nữa sự trở về của tôi bây giờ hoàn toàn không thể nữa (…)".
Hai ngày sau khi nghỉ ở tu viện, Leo Tolstoy lại lên đường. Đến sân ga Astapovo thì ông bị sốt. Người ta phải thu xếp cho ông ở lại trên sân ga. Các bác sĩ hay tin tập trung đến chữa bệnh cho ông một cách tận tình. Ngày 3/11, Tolstoy ghi vào nhật ký những dòng cuối cùng. “Tất cả vì lợi ích của những người khác và cái chính là của bản thân tôi”.
Nghe tin Leo Tolstoy trọng bệnh, những đứa con ở gần đã đến thăm cha. Khi người con đầu đến hôn tay, ông cảm động dòng lệ trào ra. Bà Sonya cũng vội vàng đến nhưng người ta không cho bà đến gần chồng. 8 giờ 5 phút ngày 11/11-1910 Leo Tolstoy lặng lẽ nhắm mắt.
Trưa hôm sau, thi hài ông được chuyển về Polyana. Các chuyến tàu tốc hành xuất phát từ Matxcơva bị cấm. Tuy vậy chừng năm ngàn người vẫn đến được Yasnaya Polyana và cùng với nông dân trong vùng này thương tiếc đưa Tolstoy đến nơi an nghỉ cuối cùng. Theo ước nguyện của Tolstoy, đám tang không có điếu văn và người ta chôn ông hết sức giản dị. Ngôi mộ đại văn hào Nga và cả thế giới là nắm đất đơn sơ nằm bên bờ khe, nơi ngày thơ ấu ông đã cùng các anh chôn cây gậy xanh thần kỳ nói về hạnh phúc của con người.



Trích từ  : http://demo.trieuxuan.info/the-loai/nhung-bai-bao/nhung-ngay-cuoi-cua-dai-van-hao-leon-tolstoy-1682.html







 ------------------------------------------------------------------------------------------- 


Hướng Chân Thiện Mỹ 
Độc lập tư duy 
Hoài nghi hợp lý 
Tự do sáng tạo .

Thứ Hai, 25 tháng 11, 2013

Danh ngôn thế giới - Phần 3 .


Danh ngôn thế gii.


Phần 3 .


121.Ta có thể thấy người nhìn, nhưng không thể nghe người đang lắng nghe.  
Duchamp
122. Mọi người đều suy nghĩ, chỉ có những người trí thức là khoe chuyện đó.  
Philippe Bouvard
123.Khi còn trẻ, tôi nghĩ là tiền bạc và quyền hành mang lại hạnh phúc... Tôi có lý.  
Graham Wilson


124.Bạn biết bạn là ai và bạn muốn cái gì, thì bạn không bị những gì làm bạn bực tức.  
Khuyết danh
125. Bạn có thể thất vọng nếu bạn thất bại, nhưng bạn ngu đần nếu bạn không thử.  
Beverly Sills
 126.Hãy nhớ rằng: không thể làm được điều gì tuyệt vời vì ganh đua, không thể làm gì cao thượng ngoài kêu ngạo.  
L. Tolstoy



 127.Đừng bao giờ để cho kẻ khờ dại hôn mình hoặc để nụ hôn biến mình thành kẻ dại khờ.  
Hài hước Mỹ
 128.Ai hay ngờ vực, tức là làm cho kẻ khác phản bội mình.  
Voltaire
 129.Giận bốc lên nóng hơn lửa, lưỡi nói ra sắc hơn gươm.  
Vô danh


130.Điều thần diệu là chúng ta chia sẻ nhiều bao nhiêu, chúng ta có nhiều bấy nhiêu. 
 Leonard Nimoy
131. Ở đời cái gì thung dung thì còn, cấp bách thì mất. Việc mà thung dung thì còn có ý vị, người mà thung dung thì thường sống lâu. 
Lã Khôn
132. Điều khôn ngoan nhất là phải luôn ghi nhớ rằng: 'Không có thành công hay thất bại nào là cuối cùng'.  
Khuyết danh


133. Những sự đam mê là những chuyến du lịch của trái tim.  
Paul Morand
134. Hiểu người cần hiểu những gì ẩn sau lời nói. Hiểu sách, phải hiểu những gì ẩn giữa các dòng chữ. 
 Vô danh
135.Tương lai của đứa con luôn luôn là công trình của người mẹ.  
D. Alembert


136.Tình yêu chỉ là cuốn tiểu thuyết của trái tim, chính thú vui mới là lịch sử của nó.  
Beaumarchais
137.Chồng khôn vợ được đi hài, Vợ khôn chồng được nhiều bề cậy trông  
Tục ngữ Việt Nam
138. Người ta yêu nhau thật sự khi không cần phải nói ra miệng là họ yêu nhau.
  CH. Cahier


139. Đôi tai là lối vào của trái tim. 
 Voltaire
140.Mục đích tối thượng trong đời người không phải là sự hiểu biết mà là hành động. 
 A. Housley
 141.Ta không nên sợ kẻ thù công kích ta mà nên sợ người bạn nịnh ta.  
Obregon


142.Yêu đương là một chứng bệnh tâm thần nghiêm trọng.  
Plato
143.Nền không chắc mà tường cao, thì sự sụp đổ nằm sẵn nơi đó rồi.  
Khuyết danh.
144. Khi yêu tất cả mọi người đều như nhau: các vị thánh hay thần cũng vậy .
Khuyết danh


145.Tôi chưa bao giờ gặp một người nào mà tôi không tìm thấy nơi họ một cái gì đáng cho tôi học hỏi. 
 Khuyết danh
146.Cho đi món quà nhỏ hy vọng tìm lại món quà lớn.  
Tục ngữ Nga
147.Thiếu thận trọng gây nhiều tai hại hơn thiếu hiểu biết. 
 Franklin



148.Muốn thực sự đánh giá giá trị của bạn thì hãy xem mọi người được lợi những gì từ những thành công của bạn.  
Cullen
149.Khi cất cánh con chim làm cho cành cây cong xuống.  
Victor Hugo
150.Hãy như con chim én đang đậu trên cành liễu yếu, nó thấy cành sắp gãy nhưng vẫn vui vẻ hót, vì nó biết mình còn có đôi cánh.  
Khuyết danh



 151.Nhà thờ, chùa đình, các chốn thờ phượng là nơi đáng cho ta tôn kính, mặc dù chẳng hợp với tín ngưỡng của ta.  
Pascal
 152.Làm việc gì bao giờ cũng đi từ dễ đến khó. Từ đơn giản đến phức tạp.  
Descartes
 153.Nhớ hơn nữa cũng chăng để làm gì, phải tìm niềm vui mới xua tan nỗi buồn cũ.  
Khuyết danh


154.Dùng thời gian quan trọng hơn việc dùng tiền. Tiền bạn dùng nếu sai thì có thể sửa lại được, nhưng thời gian đi qua thì không bao giờ trở lại. 
 Reader's Digest
155.Người được hưởng lạc thú của gia đình là người vĩnh viễn có tâm hồn vui vẻ.  
Ngạn ngữ Nhật Bản
156.Đối với người điên, tai hoạ lớn nhất là không bị điên hẳn. Đối với người đang yêu, tai hoạ lớn nhất là xét đoán tình yêu của mình. 
 P. Bourget


157.Trong mọi hình thức của sự thận trọng, sự thận trọng trong tình yêu có thể giết hạnh phúc thật sự. 
 Bertrand Russell
 158.Kẻ biết người là người 'Khôn'. Kẻ biết mình là người 'Sáng'.  
Lão Tử
159.Làm một người tốt đã khó, làm một người phụ nữ tốt lại càng khó hơn.  
M. Laroni




160.Ai cũng có cha mẹ, nhưng không phải ai cũng có được anh em.  
Khuyết danh
161.Tôi không có cái gì quý bằng vật tặng cho tôi.  
Montaigne
162.Trên đời chỉ có một việc đáng nói là tình yêu vì nó là mầm mống của hạnh phúc và là nguyên nhân của đau khổ.  
Ronsard


163.Người ta dùng lửa để thử vàng. Dùng vàng để thử đàn bà. Dùng đàn bà để thử đàn ông.  
Honoré De Balzac
164.Chỉ một chút những viên đá nhỏ có thể tạo thành một hòn núi. Thêm một chút bước chân có thể đạt đến ngàn dặm.  
Khuyết danh
165.Hôn nhân là một khoa học. 
 H. Balzac



166.Một bài toán không có giải đáp là vì bài toán đó đặt câu hỏi sai.  
Albert Einstein
 167.Áo quần, tiền bạc, xe cộ, nhà cửa... thường che lấp con người thực chúng ta. Vẻ đẹp thật sự không phải ở trên những sự phù phiếm ấy.  
H. D. Balzac
168.Tôi muốn biết những suy tư của Chúa. Tất cả những gì còn lại chỉ là chi tiết.  
Albert Einstein


169.Tình yêu không phải kiếm tìm để chiếm hữu mà là được chiếm hữu.  
R. H. Benson
170.Hãy mơ những gì bạn muốn mơ, tới đâu bạn muốn tới, trở thành những gì bạn muốn, bởi bạn chỉ có một cuộc sống và một cơ hội để làm tất cả những gì bạn muốn. 
Bernard Edmonds
171.Sang một mình, giàu một mình, người quân tử lấy làm xấu hổ.  
Vô danh


172. Tình bạn như ngọn lửa hồng trong không gian giá lạnh. Gièm pha thì là gì vậy? Là trận mưa đá tàn phá trong một ngày công lao 20 năm lao khổ gìn giữ và đắn đo.
  Bourdalone
173.Có ba thứ ngu dốt: không hiểu biết những gì mình đáng biết, hiểu biết không rành những gì mình biết, và hiểu biết những gì mình không cần biết.  
La Rochefoucault
174.Tư tưởng thì bay và những lời lại đi bằng chân. Ấy tất cả là cái tấn tuồng của một văn sĩ.  
Julien Green


175.Tương lai tươi sáng thường dựa trên quá khứ đã quên lãng, bạn không thể sống thanh thản nếu bạn không vứt bỏ mọi nỗi buồn đã qua.  
Khuyết danh
176.Ta luôn tin rằng tình yêu đầu đời của ta là tình yêu cuối cùng và tình yêu cuối cùng của ta là tình yêu đầu tiên.
 G. Why Melville
177.Những lời nói có sức mạnh cả hai là phá huỷ và hoà giải. Khi lời nói mang cả hai là phù hợp với hiện thực và tử tế, nó có thể thay đổi thế giới của chúng ta. 
Buddha Sayings



178.Trong vùng tâm bão, gió thường nhẹ nhất. Những người đau khổ nhất thường giấu mình trong những bộ mặt tươi cười nhất.  
Khuyết danh
179.Cuộc đời là biển cả ai không bơi sẽ chết.  
Khuyết danh
180. Cuộc sống có ý nghĩa khi có việc gì đó để làm, có ai đó để yêu và có điều gì đó để hy vọng.  
Vô danh




Nguồn hình ảnh :

http://stanleymaxwellbrice.com/gallery1.php

http://www.chasrowe.com/paintings.html

------------------------------------------------------------------------------------------- 

 Toán học thuần túy, theo cách của riêng nó, là thi ca của tư duy logic. 
 Pure mathematics is, in its way, the poetry of logical ideas. 

 Albert Einstein ..

Thứ Tư, 20 tháng 11, 2013

NGƯỜI THẦY KHÔNG TÊN TUỔI .

NGƯỜI THẦY KHÔNG TÊN TUỔI .








*******************************************************************************











Tôi viết bài thơ , 
 kính tặng thầy cô - những người không tên tuổi -
Suốt cả cuộc đời lấy giảng dạy làm vui ,
Mái tóc bạc dần theo năm tháng nổi trôi ,
Kề bên mái đầu xanh ngây thơ trong sáng .

Gieo mầm ước mơ bằng bảng đen phấn trắng ,
Chẳng có gì cao sang nhưng giản dị vô cùng . 
Dạy tôi noi theo 
những tấm gương trong Việt sử anh hùng ,
Thấm đượm nghĩa nhân , 
đậm đà trí lễ trong những bài Đức dục .

Thầy tôi dạy rằng trong cõi đời trần tục ,
Biết bao điều phải học hỏi mãi không thôi .
Bài Công dân cô giảng , vốn làm đẹp cho đời ,
Để cuộc sống con người không phí hoài vô ích .

...
...


Bốn mươi năm sau tôi trở về ký ức 
Cánh buồm mộng mơ đưa đời thực về thơ
Tôi nhớ lại dáng cô , 
trên bục giảng ngày xưa
Với những bài ca cộng đồng , 
khi giọng thầy bắt nhịp .

Bài hát Trống cơm cho mùa vui lễ hội ,
Chúng tôi đã hát , thật say sưa lòng náo nức đón xuân .
Rồi đến những ngày hè hanh  vàng  nắng đầy sân 
Lại vang lên , vang lên mãi khúc ca chia tay tạm biệt .

Dẫu biết rằng  ...
thời gian trôi đi có bao giờ quay lại ,
Nhưng tôi khắc ghi hoài những kỷ niệm tuổi thơ .
Tôi vẫn nhớ thầy cô trường lớp cũ ngày xưa , 
Người chưa từng được vinh danh  , 
Những người thầy cô không tên tuổi .

Chỉ có trong tim ,
bóng hình thầy cô không phai mờ thay đổi .
Người đã dạy tôi bước chập chững đầu đời ,
Đức hy sinh tận tụy ấy lên ngôi ,
Trên nẻo đường dấn thân , 
nhiều dãi dầu mưa nắng .


_ " 

Ôi ! ơn thầy cô biết bao nhiêu sâu nặng ?
Con sẽ mang theo trong suốt cuộc hành trình ,
Để có một tấm gương soi sáng trái tim mình 
Xin vinh danh mãi người cô , người thầy không tên tuổi  .

" .

Tôi lớn khôn , trở thành người theo tháng ngày đắp đổi ,
Nhờ ơn nghĩa thầy và đức độ của cô .
Xin được một lần ,
một lần thôi , tôi trở lại tuổi thơ ,
Tròn to mắt lắng nghe lời thầy cô khuyên bảo  .






*******************************************************************************





Kính tặng tất cả các Thầy Cô .

-Người trí đức chẳng tiếng tăm 
Sống như sen trắng giữa đầm ngát hương .


Trần hồng Cơ 
Ngày 10/12/2012







-------------------------------------------------------------------------------------------  
Toán học thuần túy, theo cách của riêng nó, là thi ca của tư duy logic.
Pure mathematics is, in its way, the poetry of logical ideas.
Albert Einstein .

Thứ Hai, 18 tháng 11, 2013

NHẬT KÝ LƯỢNG TỬ - CUỘC THÁM HIỂM THẾ GIỚI VẬT LÝ HẠT - Bài 8 . Thế giới của keo .

NHẬT KÝ LƯỢNG TỬ - CUỘC THÁM HIỂM THẾ GIỚI VẬT LÝ HẠT - Bài 8 . Thế giới của keo .






Lời nói đầu .


Vật lý hạt nhân là một nhánh quan trọng trong khoa học vật lý , nó chỉ ra những quan hệ tương tác giữa các hạt , phản hạt cùng những cấu thành khác trong thế giới hạt vi mô . Nhưng để hiểu được các ý nghĩa của chúng bằng việc sử dụng các công thức , ký hiệu toán học và các kiến thức vật lý cao cấp khác là cả một sự khó khăn với quảng đại quần chúng . Loạt bài sau đây gồm 20 đề tài được các tác giả là những nhà vật lý hạt hiện đang tham gia nghiên cứu về lĩnh vực này thể hiện qua những bài đăng rất thú vị . Xin trân trọng giới thiệu đến bạn đọc .




Trần hồng Cơ .
Tham khảo - Trích lược .
Ngày 18/08/2013.


Đường dẫn :

Bài 1 . Sơ đồ Feynman .

Bài 2 . Nhiều sơ đồ FEYNMAN hơn nữa .

Bài 3 . QED + μ  giới thiệu về muon . 

Bài 4 . Boson Z và sự cộng hưởng .

Bài 5 . Các chàng ngự lâm Neutrinos .

Bài 6 . Tí hon boson W - làm rối tung mọi thứ .

Bài 7 . Các chú lính quarks - Một cuộc gặp gỡ thú vị .

Bài 8 . Thế giới của keo .

Bài 9 . QCD và sự giam hãm .

Bài 10 . Những hiểu biết được biết đến về Mô hình Chuẩn .




Bài 8 .  Thế giới của keo .



8.1 Thế giới của Keo

Thật là hơi chậm một chút khi đăng bài tiếp theo giới thiệu các mô hình tiêu chuẩn thông qua sơ đồ Feynman , vì vậy hãy tiếp tục cuộc thảo luận của chúng ta về lý thuyết lực " mạnh" hạ hạt nhân (subnuclear) , sắc động học lượng tử, hay QCD . Đây là lực liên kết các quark thành proton và neutron , cũng là nguồn gốc của những cơn đau đầu về lý thuyết và thực nghiệm tại LHC .

Thời gian qua chúng ta đã gặp các quark và " màu sắc ", một loại sắc tích có thể mang ba giá trị : đỏ , xanh lá cây và xanh dương. Cũng giống như lực điện từ (trong đó có chỉ có một loại điện tích ) kéo electron tích điện âm đến proton mang điện tích dương để tạo thành các nguyên tử trung hòa về điện , QCD buộc các quark chỉ được giới hạn vào trạng thái liên kết sắc trung tính :

Ba quark , mỗi một loại có một màu riêng . Chúng được gọi là các baryon . Ví dụ phổ biến là các proton và neutron

.
Một quark và phản quark cùng màu ( ví dụ như một quark đỏ và quark phản đỏ ) . Chúng được gọi là meson .
Nói chung các baryon và meson được gọi là hadron .



 Bạn đã biết hai hạt : proton và neutron . Proton là một sự kết hợp ( uutrong khi các neutron là một sự kết hợp ( dd.

**Các trạng thái bị ràng buộc của một quark và một phản- quark : chúng được gọi là meson .


Vì lực mạnh là rất mạnh mẽ , nên những trạng thái liên kết sắc trung tính được hình thành rất nhanh chóng và đó là tất cả những gì chúng ta thấy trong các máy dò . Cũng như lực điện từ, lực mạnh trung hòa bởi một hạt : một boson gọi là gluon , được biểu diễn với hình thức sang trọng dưới đây ( nói theo ngôn ngữ hình ảnh rất xinh xắn của The Particle Zoo ) .


8.2 Tại sao lại là gluon ?

Gluon được đặt tên như vậy bởi vì chúng kết dính meson và baryon vào cùng những trạng thái liên kết. Trong sơ đồ Feynman chúng ta vẽ gluon như dòng xoắn ốc .
Dưới đây là nguyên mẫu đỉnh gluon-quark của chúng ta .

Chúng ta thấy rằng các gluon lấy một quark đến có một sắc tích và biến nó thành một quark đi có sắc khác. Theo các quy tắc liên quan đến sơ đồ Feynman, chúng ta có thể di chuyển đường xoay quanh (luôn luôn giữ hướng của mũi tên tương đối so với đỉnh giống nhau ) và giải thích đỉnh này như sau

Một quark đỏ và một phản quark xanh (với sắc phản xanh) triệt tiêu thành một gluon
Một quark đỏ phát ra một gluon và biến thành một quark xanh
Một quark đỏ hấp thụ một gluon và biến thành một quark xanh
Một gluon phân hủy thành một quark xanh và một phản quark đỏ .

Chúng ta có thể quan sát mô hình tương tác giữa các quarks và gluons như dưới đây .

Mô hình chuyển động QCD trong hạt nhân . 
Theo wiki.



Xem như một bài tập đơn giản, bạn có thể đưa ra hai cách giải thích khác mà tôi đã dành lại .

Chúng ta hãy thực hiện cẩn thận các điều sau đây:

1.Các quark không cần phải có màu sắc khác nhau, nhưng một mũi tên phải được hướng vào trong khi mũi tên khác được chỉ ra ngoài . (Các quark mang điện tích, và hãy nhớ rằng một trong những cách để hiểu các mũi tên là xem đó như dòng của điện tích.)

2.Các quark liên quan đến đỉnh có thể có bất kỳ hương vị nào ( lên, xuống, lạ, duyên , đỉnh, đáy ), nhưng cả hai đều phải có hương vị tương tự. Điều này bởi vì QCD được xem như là " mù hương vị ", nó xử lý tất cả các hương vị như nhau và không trộn lẫn chúng với nhau . (So sánh với boson W!)

3.Những giải thích cho đỉnh ở trên đều đúng, ngoại trừ không đỉnh nào trong số đó được phép mang tính chuyển động. Điều này là do các gluon không có khối lượng. Nói cách khác, bảo toàn năng lượng và động lượng sẽ bị vi phạm nếu bạn xem xét những quy trình đó . Điều này cũng chính xác cho cùng lý do là chúng ta không thể có sơ đồ photon đơn đỉnh trong QED.

Gluons giữ các quarks lại để hình thành proton .


Bài tập về nhà 1 .
Các quark lên và xuống tán xạ bởi các gluon . Vẽ tất cả các sơ đồ cho các quá trình sau đây được trung hòa bởi một gluon đơn (tức là chỉ có một dòng gluon đơn bên trong )

uu → uu (một biểu đồ)
u phản- u → u phản- u (hai sơ đồ)
u phản- u → d phản- d (một sơ đồ)
u phản- d → u phản- d (một sơ đồ)

Bạn có thể gán các màu khi cần thiết (giải thích lý do tại sao nó là quan trọng hay là không quan trọng). Tại sao nó không thể vẽ được một ơ đồ mô tả u phản- d → d phản- u s (lưu ý rằng quá trình này là được phép nếu bạn thay thế các gluon bởi một boson W)?

[Gợi ý: bạn có thể xem xét lại một số các cuộc thảo luận của chúng ta về QED và muon; các sơ đồ đều rất giống với các photon được thay thế bằng gluon!]

8.3 Gluon mang sắc gì ?

Chúng ta có thể tiếp tục thực hiện tương tự với QED. Chúng ta đã giải thích rằng đỉnh QED  phải là trung hòa điện tích : một mũi tên hướng vào bên trong mang một điện tích nào đó , trong khi các mũi tên hướng ra ngoài phải mang cùng suất điện tích . Các đỉnh gluon trên đây trung hòa về điện theo ý nghĩa này, nhưng dường như không có sắc trung tính! Nó mang lại một số sắc tích màu đỏ - trong khi tách ra một số sắc tích màu xanh.

Giải pháp cho vấn đề này là gluon tự mang sắc tích ! Bây giờ đây là điểm rất khác so với QED. Đó là hơi giống như boson W một chút  , là hạt có mang điện tích , và như vậy có thể tương tác với các photon. Chúng ta có thể nhìn thấy từ đỉnh QCD ở trên đây rằng trên thực tế gluon phải mang hai sắc tích : trong ví dụ đó các gluon mang một sắc tích xanh đi vào và một sắc tích đỏ đi ra , hoặc, nói cách khác là sắc tích màu xanh và sắc tích phản-đỏ. Đây là những sắc tích mà nó phải thực hiện để các đỉnh là sắc trung tính.

Do đó thực sự có nhiều loại gluon mà chúng ta có thể phân loại theo sắc và phản sắc mà chúng có thể mang theo . Vì có ba sắc (và tương ứng với ba phản sắc), chúng ta hy vọng rằng sẽ có được chín loại gluon. Tuy nhiên, vì lý do nào toán học, nó chỉ ra rằng chỉ có tám loại .

Lý do toán học vì gluon thuộc về các biểu diễn liên hợp của nhóm SU (3) và như vậy số lượng chỉ 3^2-1 = 8. Chúng có liên quan đến không gian ma trận Hermite  3 × 3 không vết ( traceless) . Sự "mất tích" gluon là chồng chất lượng tử của "đỏ / phản- đỏ + xanh / phản-xanh + xanh cây / phản- xanh cây." Nếu đó là tất cả những điều vô nghĩa đối với bạn, thì không sao - đây chỉ là những chi tiết nhỏ mà chúng ta sẽ không cần đến đâu .
Thực tế là gluon tự mang sắc có nghĩa là một cái gì đó rất quan trọng: gluon cảm nhận được lực mạnh, có nghĩa là gluon tương tác với gluon khác! Nói cách khác, chúng ta có thể vẽ được các sơ đồ đỉnh ba - gluon và bốn-gluon như sau đây

Không có đỉnh năm-gluon hay đỉnh lớn hơn  , nhưng hãy xem như bài tập về nhà , bạn có thể thuyết phục bản thân rằng từ các đỉnh này có thể vẽ sơ đồ với bất kỳ số lượng gluon nào bên ngoài . Theo ngôn ngữ toán học , chúng ta nói rằng QCD là phi- Abel vì nhân tử trung hòa lực tương tác với chính chúng . (Trong thực tế , lực yếu cũng là phi- Abel , nhưng câu chuyện của nó là một trong những giấc mơ tan vỡ mà chúng ta sẽ có được khi chúng ta gặp các hạt Higgs. )



8.4 Truy tìm gluon và các tính chất của chúng .

Bây giờ, bạn có thể tự hỏi : nếu lực mạnh là rất mạnh mẽ để gluon liên kết các quark lại với nhau , và nếu gluon cũng tương tác với bản thân nó , liệu là nó có thể cho các gluon ràng buộc nhau vào một số loại trạng thái ràng buộc không ? Câu trả lời là có , mặc dù chúng ta vẫn chưa xác nhận điều này bằng thực nghiệm. Các trạng thái liên kết được gọi là glueballs  ( tạm dịch quả cầu keo )  và có thể là các đối tượng khá phức tạp .

Về mặt lý thuyết chúng ta có lý do để tin rằng chúng cần phải tồn tại ( và cuối cùng phân rã thành meson và baryon ) , và mô phỏng rất tinh vi của QCD cũng đã gợi ý rằng chúng nên tồn tại ... nhưng về mặt thực nghiệm chúng rất khó để nhìn thấy trong một máy dò và chúng ta vẫn chưa để xác nhận bất kỳ chỉ dấu nào về cầu keo (glueball) . Rất gần đây một số nhà lý luận đã gợi ý rằng có thể đã tìm thấy những gợi ý ở máy gia tốc BES tại Bắc Kinh.

Việc săn bắt gluon , tuy nhiên , là một cái gì đó thuộc một lĩnh vực năng lượng thấp hơn kể từ khi dự đoán của chúng ta về khối lượng glueball nhẹ nhất khoảng 1,7 GeV , vì thế ta không mong đợi bất cứ dự báo gì từ LHC về điều này. Tuy nhiên chúng ta cũng thu nhận được một số lưu ý đáng giá về một vấn đề toán học liên quan đến thế giới của keo .

8.5  Lời kết + Chú thích cho bài viết sau .

Câu hỏi đặt ra là : nếu vũ trụ không có các hạt vật chất và chỉ có gluon , là cái mà sau đó sẽ hình thành các trạng thái glueball ràng buộc  , thì liệu có những hạt bất kỳ không có khối lượng quan sát được trong tự nhiên không ? Chắc chắn là có !  Các gluon tự nó không có khối lượng , nhưng chúng không phải là trạng thái khả kiến , chỉ có các quả cầu keo (glueballs) là có thể quan sát được . Tất cả mọi thứ chúng ta biết về QCD - mà không phải là toàn bộ câu chuyện cho thấy các quả cầu keo (glueballs) luôn luôn có một chỉ số khối khác không, nhưng chúng ta lại không biết làm thế nào để chứng minh điều đó . Câu hỏi này , trên thực tế , là một trong những giải thưởng Clay của bài toán Toán Thiên niên kỷ , thật đúng với câu hỏi hóc búa trị giá một triệu đô la .

Lần tiếp theo chúng ta sẽ xem xét đến thế giới tuyệt vời của các hadron và những gì có thể phát hiện tại LHC . Thân ái chào các bạn .

Theo FLIP TANEDO | USLHC | USA
http://www.quantumdiaries.org/2010/10/03/world-of-glue/


8.6  Tiểu sử chàng gluon theo wikipedia .

8.6.1 Tính chất .

Gluon / ɡlu ː ɒnz / là các hạt cơ bản hoạt động như các hạt trao đổi ( hoặc các boson gauge ) đối với lực mạnh giữa các quark , tương tự như việc trao đổi photon trong lực điện từ giữa hai hạt tích điện.
Về mặt kỹ thuật , gluon là vector boson gauge trung hòa tương tác mạnh của các quark trong sắc động học lượng tử ( QCD) . Gluon tự mang sắc tích của sự tương tác mạnh . Điều này không giống như các photon , là cái trung hòa tương tác điện từ nhưng lại thiếu điện tích . Do đó gluon tham gia vào các tương tác mạnh bổ sung để trung hòa nó , làm cho việc phân tích QCD khó khăn hơn đáng kể so với QED ( điện động lực học lượng tử ) .

Gluon
Feynmann Diagram Gluon Radiation.svg
Trong các sơ đồ  Feynman , các gluons phát xạ được biểu diễn như các đường xoắn ốc - spirals. Sơ đồ này mô tả sự triêt tiêu của một  electron  và  positron.
Thành phầnHạt cơ bản .
Thống kêBosonic
Tương tác Mạnh 
Ký hiệug
Lý thuyết hóaMurray Gell-Mann (1962)[1]
Được phát hiện 
e+e → Y(9.46) → 3g: 1978 atDORIS (DESY) by PLUTO experiments (see diagram 1 and recollection[2])
and
e+e → qqg: 1979 at PETRA (DESY) by TASSOMARK-JJADE andPLUTO experiments (see diagram 2 and review[3])
Các loại 8
Khối lượngMeV/c2 (Theoretical value)[4]
< 0.0002 eV/c2 (Experimental limit)[5]
Điện tích e[4]
Sắc tích octet (8 linearly independent types)
Spin1

Gluon là một boson vector , giống như photon , nó có spin là 1 . Trong khi các hạt có spin-1 có ba trạng thái phân cực thì các boson gauge không có khối lượng giống như các gluon chỉ có hai trạng thái phân cực vì bất biến gauge đòi hỏi phải có sự phân cực theo chiều ngang . Trong lý thuyết trường lượng tử , bất biến gauge không bị phá vỡ đòi hỏi các boson gauge phải có khối lượng bằng không ( thí nghiệm hạn chế phần còn lại khối lượng của gluon ít hơn một vài meV/c2 ) .

8.6.2  Các thông số của gluon .

Không giống như các photon đơn của QED hoặc các boson W và Z  của tương tác yếu , có tám loại gluon độc lập trong QCD .
Điều này có thể khó hiểu bằng trực giác . Quark mang ba loại sắc tích  ; antiquarks mang ba loại phản sắc . Gluon có thể được coi như mang cả sắc và phản sắc , nhưng để hiểu một cách chính xác cách thức chúng được kết hợp , chúng ta cần xem xét các cơ sở toán học về sắc tích một cách chi tiết hơn .

Sắc tích và sự chồng chất .

Trong cơ học lượng tử, các trạng thái của các hạt có thể được thêm vào theo nguyên tắc chồng chất, có nghĩa là, chúng có thể là một "trạng thái kết hợp " với một xác suất, nếu một số lượng cụ thể được đo, đem lại những kết quả khác nhau. Một ví dụ có liên quan trong trường hợp này là một gluon với một trạng thái màu sắc mô tả bởi :

$\left ( r\bar{b}+b\bar{r} \right )/\sqrt{2}$

Điều này được đọc như là "đỏ - phản xanh cộng với màu xanh-phản đỏ". (Thừa số căn hai là cần thiết cho việc chuẩn hóa , một chi tiết không phải là rất quan trọng để hiểu nội dung bài viết .) Nếu chúng ta có thể thực hiện đo sắc trực tiếp của một gluon trong trạng thái này, sẽ có 50% cơ hội của nó có sắc tích đỏ - phản xanh và một cơ hội 50% sắc tích xanh- phản đỏ.

Trạng thái sắc đơn nội . 

Người ta thường nói rằng các hạt tương tác mạnh ổn định (các hadron) quan sát thấy trong tự nhiên là "không sắc", nhưng chính xác hơn là chúng đang ở trong một trạng thái  "sắc đơn nội" , điều này có sự tương tự về mặt toán học với một trạng thái spin đơn nội . Những trạng thái như vậy cho phép tương tác với các đơn nội khác, nhưng không phải với các trạng thái sắc khác, bởi vì các tương tác gluon tầm xa không tồn tại, điều này cũng cho ta thấy rằng gluon trong trạng thái đơn nội không tồn tại .

Trạng thái sắc đơn nội là

$\left ( r\bar{r}+ b\bar{b}+g\bar{g}\right )/\sqrt{3}$

Theo cách nói , nếu người ta có thể đo sắc của trạng thái , sẽ có những xác suất tương đương của nó là sắc đỏ-phản đỏ,  xanh-phản xanh , hoặc sắc xanh cây-phản xanh cây .

Tám sắc của gluon .

Có tám trạng thái sắc độc lập , tương ứng với các "tám loại" hay "tám sắc" của gluon. Vì các trạng thái có thể được pha trộn với nhau như đã nói ở trên, có rất nhiều cách trình bày các trạng thái này, được gọi là "bộ sắc tám - color octet". Một danh sách thường được sử dụng là:

$\left ( r\bar{b}+ b\bar{r}\right )/\sqrt{2},-i\left (r\bar{b}- b\bar{r}  \right )/\sqrt{2}$
$\left ( r\bar{g}+ g\bar{r}\right )/\sqrt{2},-i\left (r\bar{g}- g\bar{r}  \right )/\sqrt{2}$
$\left ( b\bar{g}+ g\bar{b}\right )/\sqrt{2},-i\left (b\bar{g}- g\bar{b}  \right )/\sqrt{2}$
$\left ( r\bar{r}- b\bar{b}\right )/\sqrt{2},\left (r\bar{r}+b\bar{b}- 2g\bar{g}  \right )/\sqrt{6}$

Điều này tương đương với ma trận Gell-Mann ; biên dịch giữa hai điều này là sắc đỏ-phản đỏ là nhập liệu ma trận trên bên trái, sắc đỏ- phản xanh là nhập liệu trên bên phải,  sắc xanh-phản xanh cây là nhập liệu chính giữa , và cứ tiếp tục như vậy.

Các tính năng quan trọng trong tám trạng thái đặc biệt là chúng  độc lập tuyến tính , và cũng độc lập với trạng thái đơn nội , không có cách nào để thêm tổ hợp bất kỳ của các trạng thái để tạo ra trạng thái bất kỳ khác.
 Có rất nhiều lựa chọn có thể khác nhau , nhưng tất cả đều là tương đương về mặt toán học  , ít nhất là không kém phức tạp , và cung cấp cho kết quả vật lý như nhau .

Chi tiết lý thuyết Nhóm  .

Về mặt kỹ thuật , QCD là một lý thuyết đo với đối xứng gauge SU (3) . Các Quark được giới thiệu như là trường spinor trong hương Nf , mỗi quark thuộc các biểu diễn cơ bản ( bộ ba , ký hiệu 3) của nhóm gauge sắc , SU (3). Gluon là những trường vector thuộc các biểu diễn liên hợp ( octet , ký hiệu là 8) của sắc SU (3). Đối với một nhóm gauge tổng quát , số lượng của hạt mang lực ( như photon hoặc gluon ) luôn luôn bằng với kích thước của biểu diễn liên hợp . Đối với trường hợp đơn giản SU (N) , kích thước của đại diện này là  $N^2 - 1$.

Về lý thuyết nhóm , khẳng định rằng không có gluon đơn sắc chỉ đơn giản là tuyên bố rằng sắc động lực lượng tử có một SU (3) chứ không phải là đối xứng U (3) . Chúng ta không được biết có một lý do ưu tiên nào đó  cho một nhóm là được ưa thích hơn nhóm kia hay không , nhưng như đã nói ở trên , các bằng chứng thực nghiệm hỗ trợ SU (3).

8.6.3   Sự giam hãm sắc .

Vì gluon tự mang sắc tích , nên chúng tham gia vào các tương tác mạnh . Những tương tác gluon -gluon ràng buộc các trường sắc thành các đối tượng giống chuỗi được gọi là " ống thông lượng-flux tubes" , đưa tác lực không đổi khi bị kéo dài. Do lực này, các hạt quark bị giới hạn trong các hạt tổng hợp gọi là hadron . Những điều này giới hạn một cách hiệu quả phạm vi của sự tương tác mạnh đến $10^{-15}$ mét , gần bằng khoảng kích thước của một hạt nhân nguyên tử . Vượt ra ngoài một khoảng cách nhất định , năng lượng của các ống thông lượng ràng buộc hai quark tăng theo tuyến tính . Ở một khoảng cách đủ lớn, nó sẽ trở nên thuận lợi để kéo một cặp quark- quark ra khỏi chân không hơn là gia tăng chiều dài của ống thông lượng .
Gluon cũng chia sẻ tính chất của sự bị cô lập trong các hadron này . Một hệ quả là gluon không trực tiếp tham gia vào các lực hạt nhân giữa các hadron . Các tác tử trung hòa cho những gluon này là những hadron khác được gọi là meson .

Mặc dù trong pha bình thường của QCD các gluon đơn có thể không đi lại tự do , nhưng người ta vẫn dự đoán rằng có sự tồn tại những hadron mà hình thành nên toàn thể các gluon - gọi là glueballs  . Ngoài ra còn có phỏng đoán về các hadron khác lạ trong đó gluon thực ( như trái ngược với những gluon  ảo được tìm thấy trong các hadron bình thường ) sẽ là thành phần chính. Vượt qua pha bình thường của QCD ( ở nhiệt độ và áp lực cực đại ) , thể quark gluon plasma được hình thành . Trong một thể plasma như vậy không có các hadron ; quark và gluon trở thành hạt tự do .




Quan sát thực nghiệm .

Quark và gluon ( mang sắc ) thể hiện bản thân bằng cách phân thành nhiều quark và gluon , mà lần lượt hadron hóa thành các hạt bình thường (không sắc ) , tương quan trong các tia  . Như đã được chỉ ra vào hội nghị mùa hè năm 1978 , các thí nghiệm PLUTO tại máy va chạm electron-positron Doris ( DESY ) báo cáo bằng chứng đầu tiên rằng phân rã hadron của cộng hưởng rất hẹp Y ( 9.46 ) có thể được hiểu như sự kiện cấu trúc liên kết  ba tia được sinh bởi ba gluon . Phân tích sau đó được công bố bởi các thí nghiệm tương tự đã xác nhận cách giải thích này và cũng có cả bản chất spin 1 của gluon .

Vào mùa hè năm 1979 ở mức năng lượng cao hơn tại các máy gia tốc electron-positron PETRA ( DESY ) một lần nữa cấu trúc liên kết ba tia đã được quan sát , bây giờ được hiểu là qq gluon bức xạ hãm và có thể nhìn thấy rõ ràng , bởi các thí nghiệm Tasso , MARK- J  và PLUTO  ( sau đó vào năm 1980 cũng bởi JADE  ) . Spin 1 của gluon đã được xác nhận vào năm 1980 bởi Tasso  và các thí nghiệm PLUTO  . Năm 1991 một thử nghiệm tiếp theo tại  LEP , CERN lần nữa khẳng định kết quả này.

Gluon đóng một vai trò quan trọng trong sự tương tác mạnh giữa  các quark và gluon , được mô tả bởi QCD và nghiên cứu đặc biệt tại các máy gia tốc electron HERA - proton tại DESY . Số lượng và phân phối xung lượng của gluon trong proton ( mật độ gluon ) đã được đo bằng hai thí nghiệm , H1 và ZEUS , trong những năm 1996 cho đến ngày nay (2012) . Sự đóng góp gluon đối với spin proton đã được nghiên cứu bởi thí nghiệm HERMES tại HERA . Mật độ gluon trong photon ( khi xử lý hadronic ) cũng đã được đo .

Sự giam giữ sắc được xác nhận qua sự thất bại trong việc tìm kiếm các quark tự do . Quark thường được sản xuất theo cặp ( quark + phản-quark ) để bù đắp sắc lượng tử và số hương vị , tuy nhiên tại Fermilab việc sinh ra của các quark đỉnh đã được chỉ ra nhưng không có glueball nào đã được chứng minh . .

Sự phi giam giữ sắc (deconfinement)  đã được tuyên bố vào năm 2000 tại CERN SPS trong những va chạm ion nặng , và nó ngụ ý một trạng thái mới của vật chất : đó là thể quark-gluon plasma , ít tương tác hơn trong nhân , gần như là trong một chất lỏng . Nó được tìm thấy ở Relativistic Heavy Ion Collider ( RHIC ) tại Brookhaven trong những năm 2004-2010 bởi bốn thí nghiệm đương thời .  Một trạng thái plasma quark-gluon cũng đã được xác nhận tại CERN Large Hadron Collider (LHC) bởi ba thí nghiệm ALICE , ATLAS và CMS trong năm 2010.



+++++++++++++++++++++++++++

Nguồn :
1. http://www.quantumdiaries.org/2010/10/03/world-of-glue/
2. http://en.wikipedia.org/wiki/Quark
3. http://en.wikipedia.org/wiki/Gluon
4. http://www-outreach.phy.cam.ac.uk/camphy/nucleus/nucleus4_1.htm
5. http://scienceblogs.com/startswithabang/2012/06/27/the-strong-force-for-beginners/




Trần hồng Cơ .
Tham khảo - Trích lược .
Ngày 18/11/2013.


------------------------------------------------------------------------------------------- 

Hướng Chân Thiện Mỹ 
Độc lập tư duy 
Hoài nghi hợp lý 
Tự do sáng tạo .

*******

Blog Toán Cơ trích đăng các thông tin khoa học tự nhiên của tác giả và nhiều nguồn tham khảo trên Internet .
Blog cũng là nơi chia sẻ các suy nghĩ , ý tưởng về nhiều lĩnh vực khoa học khác nhau .


Chia xẻ

Bài viết được xem nhiều trong tuần

CÁC BÀI VIẾT MỚI VỀ CHỦ ĐỀ TOÁN HỌC

Danh sách Blog

Gặp Cơ tại Researchgate.net

Co Tran